Sıfır bilgi ispatı (ZKP), bir kişinin belirli bir bilgiye sahip olduğunu, karşı tarafa bu bilgiyi ifşa etmeden matematiksel olarak kanıtlayabilmesini sağlayan bir kriptografi yöntemidir. Kısaca, “biliyorum ama sana ne olduğunu söylemeden bunu ispatlayabiliyorum” mantığıyla çalışır.
Bu yöntem, hem taraflar arasında güveni sağlar hem de gizliliği maksimum seviyede korur. Özellikle şifreli kimlik doğrulama, özel işlemler ve blokzinciri tabanlı çözümlerde kullanılır. En yaygın örneklerinden biri Zcash gibi gizlilik odaklı kripto para birimleridir.
Fintek Dünyasında Bu Kavramın Yeri:
ZKP teknolojisi, dijital kimlik doğrulama (e-KYC), finansal işlem gizliliği ve akıllı sözleşme uygulamalarında devrim yaratır. Özellikle regülasyonlara tabi olan ama kullanıcı gizliliğini korumak isteyen fintek firmaları için kritik öneme sahiptir. Aynı zamanda, merkeziyetsiz finans (DeFi) projelerinde denetim gerektiren işlemlerle kullanıcı bilgilerini ifşa etmeden onay almayı sağlar.
